Đồng bằng sông Cửu Long có khoảng 20 triệu dân, cung cấp 90% sản lượng gạo, 70% sản lượng trái cây, 40% sản lượng thủy sản xuất khẩu cả nước… Tuy nhiên, khu vực hiện chỉ có 40 km cao tốc TP HCM – Trung Lương (qua Tiền Giang, Long An). Để đáp ứng nhu cầu phát triển, 7 dự án cao tốc tại đồng bằng được quy hoạch, đầu tư, xây dựng.
Trung Lương – Mỹ Thuận là tuyến cao tốc nằm trong trục cao tốc Bắc – Nam phía Đông, đến đầu tháng 10, khối lượng thi công đạt gần 65%. Theo chủ đầu tư, cuối năm nay dự án sẽ thông tuyến và cho ôtô dưới 16 chỗ, xe tải dưới 2,5 tấn chạy trong dịp Tết Nguyên đán 2021.
Nút giao Thân Cửu Nghĩa kết nối với cao tốc TP HCM – Trung Lương, hồi tháng 9/2020.
Cao tốc được khởi công năm 2009, dài hơn 51 km, đi qua 5 huyện của Tiền Giang, điểm đầu tại nút giao Thân Cửu Nghĩa và điểm cuối ở nút giao An Thái Trung. Đây là dự án trọng điểm giảm tải cho quốc lộ 1A, giúp kết nối Tây Nam Bộ với TP HCM và khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam.
Dự án có tổng vốn hơn 14.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành năm 2013. Tuy nhiên, do nhà đầu tư thiếu năng lực nên công trình bị đình trệ. Sau nhiều lần thay đổi chủ đầu tư và thay đổi cơ quan quản lý dự án từ Bộ Giao thông Vận tải về UBND Tiền Giang, vốn dự án được điều chỉnh còn hơn 12.000 tỷ đồng.
Cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ dài gần 23 km, vốn đầu tư hơn 4.800 tỷ đồng, sẽ được khởi công tháng 11 tới. Tỉnh Vĩnh Long và Đồng Tháp đang hoàn tất việc đền bù, giải tỏa hơn 1.500 hộ dân để bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công.
Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Nhật cho biết, dự án cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ sớm hoàn thành để kết nối với các dự án xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 và cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận vào năm 2023. Khi đó, đường cao tốc sẽ nối thẳng từ TP HCM đến Cần Thơ.
Cao tốc Cần Thơ – Cà Mau được Thủ tướng giao Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch trước năm 2030. Trong đó, đoạn Cần Thơ – Bạc Liêu sẽ thực hiện bằng ngân sách nhà nước trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Còn đoạn Bạc Liêu – Cà Mau, UBND Cà Mau được giao chuẩn bị đầu tư dự án, trong đó nghiên cứu phương án xã hội hóa trong giai đoạn 2021-2025.
Đây là một trong hai cao tốc trục dọc ở Đồng bằng sông Cửu Long, sẽ đấu nối hai trục ngang, tạo kết nối qua hầu hết các tỉnh thành trong vùng. Tuyến đường góp phần hoàn chỉnh mạng lưới giao thông trong khu vực, kết nối các trung tâm kinh tế, khu đô thị mới và đầu mối giao thông trên địa bàn các tỉnh, thành…
Tại cuộc họp với Bộ Giao thông Vận tải cùng lãnh đạo Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau cuối tháng 9, đơn vị tư vấn trình bày ba phương án xây cao tốc Cần Thơ – Cà Mau lần lượt dài 141, 138, 125 km, mặt đường 17 m, bốn làn xe, vận tốc 100 km/h; vốn đầu tư 46.200, 61.000 và 57.000 tỷ đồng.
Số liệu dự báo nhu cầu vận tải đường bộ giai đoạn 2025-2030 trên hành lang Cần Thơ – Cà Mau khoảng 30.000-41.000 lượt ôtô mỗi ngày đêm. Nhưng với năng lực các quốc lộ hiện có chỉ có thể đáp ứng tối đa khoảng 27.800-30.600 xe. Do đó, việc xây dựng cao tốc này là cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển trên hành lang vận tải Cần Thơ – Cà Mau.
Ông Lê Văn B – Phó chủ tịch UBND Cà Mau nói, theo quy hoạch, đoạn cao tốc qua địa bàn tỉnh chỉ có 4 km nhưng có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Vì thế, tỉnh chủ động đề xuất Chính phủ cho làm trước đoạn Cà Mau – Bạc Liêu dài 46 km, vốn đầu tư hơn 11.000 tỷ đồng theo hình thức hợp tác công tư (PPP) và đã tìm được nhà đầu tư.
Tuyến Lộ Tẻ – Rạch Sỏi dài hơn 51 km, rộng 17 m, bốn làn xe, vận tốc thiết kế 100 km/h. Công trình dự kiến thông xe tạm vào trung tuần tháng 10 này.
Theo quy hoạch, tuyến Lộ Tẻ – Rạch Sỏi sẽ kết nối với dự án Kết nối trung tâm đồng bằng Mekong (gồm cầu Cao Lãnh, cầu Vàm Cống và đường nối hai cầu, dài 28 km, vốn đầu tư 19.500 tỷ đồng, đã đưa vào sử dụng) trở thành tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Cao tốc này kết nối với tuyến N2, thông suốt từ Bình Phước, Bình Dương và TP HCM về đến Cần Thơ, An Giang, Kiên Giang và mũi Cà Mau mà không phải qua quốc lộ 1A, giữ vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng.